vrijdag 22 juli 2022

Besmettelijke ziektes

In Nederland wordt min of meer gedaan alsof de COVID-19 pandemie voorbij is. Ik lees in de krant dat de minister het maar aan het maatschappelijk middenveld en bedrijven zelf overlaat wat te doen. Overheidsbeleid lijkt volledig te ontbreken. Dat is hier wel anders.

In winkels, stations, luchthavens, musea, scholen, universiteiten en natuurlijk het openbaar vervoer - iedereen draagt een mondkapje. Daar is geen discussie over. Ook in openbare ruimtes - die vaak in de buitenlucht zijn - dragen mensen meestal een mondkapje. We zitten hier immers met 1196 mensen per vierkante km op een kluitje, en in Yogya (een stad van 3 miljoen) waarschijnlijk nog wel wat meer. 

Ook bij Gojek (de Indonesische Uber) draagt iedereen een mondkapje: chauffeur en passagier. Zo niet, dan kan de chauffeur je weigeren, ook achterop de brommer. Bovendien zijn alle brommerrijders en taxichauffeurs gevaccineerd. Daar wordt zowel in de app als in de auto per chauffeur en passagier een punt van gemaakt, al wordt de status van de passagier niet vaak gecontroleerd. 

Woensdag en donderdag was ik in het naburige Surakarta/Solo voor een heel leuk festival (Bukan Musik Biasa - Geen Gewone Muziek) waarin een Indonesische promovendus van mij optrad. Het is een uurtje met de trein door prachtig landschap. 


Zowel op de heen- als de terugweg werd - in het station voor vertrek - mijn vaccinatiestatus gecontroleerd. Anders kwam ik de trein niet in. 

Hoe komt het dat het in Nederland zo'n slap gesodemieter is allemaal, met mensen die met wat internetten denken dat ze zelf experts zijn, en geneuzel van de overheid over de onmogelijkheid om gedragsinstructies te handhaven. Hier zetten ze gewoon één iemand bij de ingang van het station die nakijkt of je gevaccineerd bent. Klaar. 

Ik probeer taxichauffeurs of medereizigers wel eens uit te leggen waarom er in zo'n gedoe over is in Nederland. Maar ik krijg het niet goed uitgelegd en niemand snapt er hier ook iets van. 

Zo'n gesprek gaat dan ongeveer zo:

B[arbara]: "Niet iedereen in Nederland wil zich laten vaccineren"
G[esprekspartner]: "Hoezo niet? Zijn ze niet bang om ziek te worden dan?"
B: "Kennelijk zijn ze niet bang om ziek te worden..."
G: "...?... . 
G: Is vaccinatie bij jullie niet gratis dan?"
B: "Jawel hoor, helemaal gratis. We krijgen zelfs een uitnodigingsbrief."
G: "Een uit-no-di-gings-brief?"
B: "Ja, en dan nog eens een herinneringsbrief..."
G: "...???..."

De vaccinatiegraad (2 prikken) is in beide landen ongeveer gelijk (rond de 82%), maar in Indonesië wonen bijna 280 miljoen mensen over een gebied zo groot als heel Europa met een medische, beleidsmatige en vervoerstechnische infrastructuur die niet vergelijkbaar is met de Nederlandse (al is dat spoedig misschien anders), en waar vele mensen (letterlijk) gewoonweg fysiek niet bereikt kunnen worden. Niet met uitnodigingsbrieven en ook niet met een autootje of een fiets. In Nederland woont nog geen tiende van dat aantal: 17 miljoen mensen die beschikking hebben over begaanbare wegen, buitengewoon goed gefinancierde instanties die uitnodigingsbrieven sturen, en relatief makkelijk bereikbare dokters en ziekenhuizen. 

Misschien is het hier makkelijker om de neuzen dezelfde kant op te krijgen omdat mensen hier nog tot 1998 in een dictatuur leefden. Dan laat je het wel uit je hoofd om instructies van gezagsdragers niet op te volgen. Maar als ik met mensen spreek hier, dan snappen ze ook gewoon niet waarom iemand niet gevaccineerd zou willen zijn of geen mondkapje zou willen dragen.  

Dat brengt me op een andere verklaring. Er is hier een collectief geheugen van de ernst van besmettelijke ziekten - een geheugen dat in Europa verdwenen lijkt. Hier weten mensen dat je niet alleen ziek kunt worden, maar ook dood kunt gaan van mekaar in het gezicht hoesten, je handen niet wassen, of geen beschikking hebben over schoon drinkwater. 

Daarom is iedereen altijd al voorzichtig. Niet alleen voor je eigen gezondheid, maar juist ook voor die van elkaar. Gezondheid wordt beschouwd als iets collectiefs en dat is verstandig als het om besmettingsrisico's gaat. Zodra je thuis bent: handen wassen. Altijd. Als je je niet lekker voelt: thuisblijven, en zeker niet gaan lopen snotteren op je werk. Als het kan, afstand houden. Dat zijn eigenlijk altijd al normale omgangsregels, want aan tbc of buikgriep kun je ook doodgaan. Altijd al. 

In Nederland is het hele besef van het gevaar van ziekte afwezig, en wel dankzij de effectiviteit van vaccinatie en antibiotica. Paradoxaal genoeg leidt dat gevoel van veiligheid ook tot onwetendheid over hoe vaccinatie werkt, namelijk als iets wat collectief moet gebeuren. Als onvoldoende mensen zich laten vaccineren heeft iedereen daar last van, ook degenen die wel gevaccineerd zijn. 

Dus, een biawak is niet gevaarlijk, maar jouw ongewassen hand of een droog kuchje wel. Iedereen die dit leest en nog aarzelt over dat vaccin. Bedenk even hoe het in een (voormalig) ontwikkelingsland als Indonesië gaat, waar mensen nog geregeld ervaren wat er gebeurt als vaccins en antibiotica niet voorhanden zijn. Zo was het ook ooit in Europa, en de enige reden dat dat niet meer zo is, is door de beschikbaarheid van deze medische verworvenheden.

Einde preek voor vandaag. Morgen weer een nieuwe...

2 opmerkingen:

  1. Ja! Goede preek ds. Barbara. Mijn moeder zat toen ik de inentingsleeftijd had in een antroposofische fase en ik heb mezelf dus moeten laten BMR'en. (Polio was ik wel voor geprikt - ze vinden kinderziektes goed voor je ontwikkeling, maar je kunt je ook TE goed ontwikkelen?) Maar aan mazelen gaan ook gewoon mensen dood. Alleen niemand die jij kent, tenzij je het type bent dat tweemaal zondags een ander soort preken dan dit consumeert. Dus weten we het beter...

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Amen. Subhan Allah. Het is wel flauw dat naarmate het corona virus slapper wordt de vaccins minder effectief zijn 🥴.

    BeantwoordenVerwijderen

Grafkist

De eerlijkheid gebiedt te zeggen dat er – zoals altijd – meerdere kanten zitten aan Barbara’s dekoloniseringssage waarvan ik er sommige tot ...