woensdag 31 juli 2019

Gayung

Van de ene blog linea recta naar de andere: van Durban naar Yogya. Zuid-Afrika met mama was een once-in-a-lifetime experience met herinneringen voor altijd, en niet meer dan 7 dagen later zit ik in Yogya en ben ik op zoek naar het versterken van een thuisgevoel dat ik al had toen ik het vliegtuig uitliep over het hete asfalt naar die ene bagageband die het vliegveld van Yogya rijk is.

Ik was hier in november nog, voor het smeden van spannende plannen met mijn collega's van de universiteit hier. Nu ben er weer voor deze (en nog weer andere) plannen - ook allemaal spannend, ik slinger ze nog even niet op het internet.

Ik heb weer een nieuwe homestay gevonden, want die van vorig jaar is verkocht. Wat meer in de stad, maar ook mooi en ruim en stijlvol. Ik haal morgen mijn fiets op bij Mas Ali. Dan kan ik weer op mezelf ronddwalen.

Die symbolen van thuis zijn smaakjes en herinneringen van vroeger, niet gespeend van nostalgie. Het slappe witbrood dat we vroeger altijd als ontbijt en avondeten aten omdat we geen drie keer rijst op een dag wilden. De kruimelige chocoladekoekjes. Ik blijf ze kopen, ook al kan ik nu versgebakken volkorenbrood en kwarktaart kopen en kiezen uit honderd soorten olijfolie. Mijn Indonesische vrienden vinden mijn koopgedrag begrijpelijkerwijs heel raar.

Ik vroeg me gisteren na 20 uur reizen af of ik - nu al - net zo'n factotum uit een voorbije periode aan het worden ben als ik mijn vader altijd vond. Ik liep rond in de supermarkt genaamd Superindo (een aanduiding die je in Nederland ook niet zo makkelijk in de mond neemt) op zoek naar een gayung.

Mas Ali had dat vorig jaar in zijn homestay ook al heel raar gevonden: dat ik vroeg om een bak mandi, oftewel een mandibak. Oboema heeft er ooit een weergaloos grappig gedicht op gemaakt. Dat moet je even bekijken voor je verder leest. Maar een mandibak is dus een grote bak met badwater waar je met een klein steelpannig emmertje (een gayung) water uit schept en over je heen gooit.

Indonesiërs hebben allemaal een douche in huis; waarom zou je terug willen naar dat geplens en dat door je knieën zakken om water uit een bak te hijsen, als het gewoon uit de lucht komt vallen? Ook als zo'n douchestraaltje een pisstraaltje is, dan is de douche de vooruitgang, dus een mandibak is voor zielepoten. Maar Mas Ali had vorig jaar nog wel een grote plastic bak en een gayung waarmee hij zijn honden in bad doet, en die heeft ie heel vriendelijk aan me uitgeleend.

Toen ik in deze homestay om een bak mandi vroeg werd daar ook heel hard om gelachen en ze hadden er niet zomaar een, dus ging ik maar naar de Superindo. Zo groot als een Franse hypermarché, dus ik moest even vragen. Maar ik was het woord gayung vergeten. Ik wist nog dat het klonk als payung, maar ik wist ook zeker dat een payung een paraplu is en geen mandi-emmertje, zoals we het thuis plachten te noemen.

En het woord mandi-emmertje staat ook niet in het woordenboek, dus ik kon het woord ook niet opzoeken. Pffff. En dat na 20 uur vliegen en een jetlag. Gelukkig hebben ze in de Superindo niet alleen kwarktaart en honderd soorten olijfolie, maar ook gayungs. Ik vond ik hem zonder vragen en zag dat het een gayung heet... Oooohhja.
En het plenzen is nu extra lekker. Dan maar een factotum uit een voorbije periode.

Grafkist

De eerlijkheid gebiedt te zeggen dat er – zoals altijd – meerdere kanten zitten aan Barbara’s dekoloniseringssage waarvan ik er sommige tot ...